Bebeğiniz büyüme sürecindeyken, emeklemeyi, oturmayı, ayakta durmayı, yürümeyi ve daha fazlasını nasıl öğrendiyse elbette bir gün tuvaletini yapmayı da öğrenecek. Bebeklerde tuvalet eğitimi annelerin en sabırsızlandığı konulardan nedense… Ne zaman ve nasıl yapmalıyım? Tuvalet eğitimi sırasında nelere dikkat etmeliyim? Çocuklara tuvalet eğitimi nasıl verilir? Çocuklara tuvalet alışkanlığı nasıl kazandırılır? Bebek bezini nasıl ve ne zaman bıraktırabilirim? Bunun için çocuğun gelişimde kritik dönemlerini biraz öğrenmekte fayda var. Ne dersiniz? Bununla ilgili Çocuk Gelişiminin Kritik Dönemleri isimli yazımı okuyabilirsiniz.
Bebeklerde Tuvalet Eğitimine Ne Zaman Başlamalıyım?
Bebeklerde tuvalet eğitimi vermek için ideal yaş aralığı 2- 2,5 yaş arası olarak kabul edilir. Altını alırken zaman zaman kuru olduğunu görüyorsak, artık tuvalet eğitimine başlamanın vakti geliyor demektir. Çünkü kas kontrolünü kazanmış olan çocuğunuz çişini tutabilmektedir. Ayrıca merdiven inip çıkmayı kendi kendine başaran bir çocuğun kas gelişimi tuvalet eğitimi için yeterli duruma gelmiş olduğunun bir göstergesi sayılmaktadır. Ama bu demek değil ki her çocukta bu zamanlama aynı olacak. Elbette çocuğa göre değişecek. Tuvalet eğitiminin zamanını belirlerken onun psikolojik olarak hazır olup olmadığına da dikkat etmeniz gerekiyor. Denemeler yapıyor ve başarısız oluyorsanız, hemen endişelenmeye gerek yok. Ayrıca bu işler kızlarda daha çabuk, erkeklerde daha yavaş gelişebilir. Kızlarda tuvalet eğitimi, erkek çocukta tuvalet eğitimine göre, daha kolay olabilir. Panik yapmaya hiç gerek yok. Gelişim açısından farklılıklar vardır çünkü.
Bebeklerde tuvalet eğitimine başlamak için en geç 3,5 yaş olabilir belki ama 4 yaşına kadar tuvalet eğitimini tamamlanmazsa, o zaman bir uzmana götürme vakti gelmiş demektir.
Bu işler biraz sıkıntılı. Sürekli bir temizlik hali evde ve çocuğa yalvarmaya kadar giden bir süreç. Geceleri sık sık kalkmalar, sulu gıdaları verirsem ne kadar zaman sonra tuvaleti gelir hesaplamaları. Her işe başlarken, dışarıya çıkarken hep bir tuvaletin var mı diye sorular sormak çocuğa….Her anne gibi bende merak ederdim ne zaman sonu gelecek ve kendisi gidip yapacak diye…. Tuvalet eğitiminin çok kısa sürede tamamlanmasını umut ediyorsunuz. Çocuğun tuvalet eğitimine çok hazır olabilir ve gerçekten birkaç günde tuvalet eğitiminin büyük bir kısmını tamamlayabilir. Ama genel olarak çocuklarda tuvalet eğitimi 3-6 ay arasında tamamlanmaktadır. Sonra her şey yoluna girer. Özellikle gündüz tuvalet eğitimi, gece tuvalet eğitimi ile birlikte verildiğinde tuvalet eğitimini de bir bütün olarak tamamlanır. Bence doğrusu da böyle olmalıdır.
Çocuklara Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir? Nereden Başlamalıyım? Nasıl Yapmalıyım?
Tuvalet Eğitiminde dikkat edilmesi gereken noktalar:
– Başlamadan önce kendini hazır hissedin. Tekrar dönüşler yapmayın, çocuğunuzun da hazır olduğunu hissettirin. Bu süreçte kullanacağınız malzemeleri tanıtın. Külot, lazımlık, sifon, çiş, kaka gibi terimler hakkında bilgisinin olmasını sağlayın. Bir öneri olarak, Tuvalet ve öz-bakım kartlarından bahsedebilirim sizlere. Sadece çocuklarda tuvalet eğitimi değil diğer öz-bakım becerileri için de oldukça yararlı. 78 tane kart ve kitabı var. Oldukça eğlenceli. D&R dan bulabilirsiniz. Tuvalet Eğitimi ve Öz-Bakım Kartları
– Tuvalet eğitimi oyunları, “miş gibi oyunlar” da işe yarar. Çocuğunuzla birlikte oyuncak bebeği tuvalete götürebilir, kakasını yaptırabilirsiniz.
– Sırasıyla yapılması gerekenleri çocuğunuzla konuşun. Çocuğunuz belirli bir süre lazımlığa oturmaya başladığında ona artık çişini ve kakasını lazımlığa yapabileceğini anlatın. Giyinme, soyunma ve temizlik hakkında bilgi verin mesela. Ben bu süreçte size ilginç bir lazımlık modeli önereceğim. Bu lazımlık, sifonu ve tuvalet kağıtlığı ile yetişkin tuvaletlerinin adeta küçük bir kopyası. Yetişkinlerin davranışlarını taklit etmeyi seven çocukların tuvalete koşa koşa gitmelerini sağlıyor ve ilerleyen zamanlarda da yetişkin tuvaletine geçişi kolaylaştırıyor. En güzel yanı Türkçe olması. Fisher Price Eğitici Eğlenceli Tuvalet
– Tuvalet eğitiminde kıyafetlerin kolay çıkarılabilir olmasına dikkat edin. Zor fermuarlar, düğmeler sizin de işinizi zorlaştırır.
– Takip etmeniz gereken başka bir şey de saat. Bazı çocuklar tuvalete düzenli çıkarlar.
– Çocuğunuzun başarılı olduğu anlarda ona küçük ödüller verin.
– Tuvalet eğitimi devam ettiği sürece çok sabırlı olmaya çalışın. Sabrınızın taşabileceği durumlarla karşılaşmanız çok normal. Bu gibi durumlarda derin derin nefes alın.
– Tuvalet eğitimi için bahar ayları en ideal zamanlardır. Kat kat giyinmediğimiz için işiniz kolaydır. Ama siz üşüme riskini göz ardı etmeyin.
– Tüm sorumluluğu çocuğunuza verebilirsiniz. İsterse lazımlık kullanabileceğini isterse bez ya da eğitim (alıştırma) külodu kullanabileceğini belirtebilirsin.
– Çocuğunuz çişini söylüyor ama kakasını beze yapmakta diretiyor olabilir. Çocuğunuz kakası için bez istiyorsa eğer, lazımlık teklif edin. Ama bu konuda çok ısrarcı olmayın. Sonrasında çocuklarda kabızlık problemleri ortaya çıkabilir çünkü.
– Ve bunu mutlaka yapın!!! Bebek bezini çıkarın ve bir daha takmayın! Unutmayın ki en büyük yanlışlardan biri bebeğinize tuvalet eğitimine başladıktan sonra ya geceleri ya bir yerlere giderken ya da zaman zaman sabahları bebek bezini tekrar takmaktır.