Çocuğum Okula Gitmek İstemiyor Diyen Anne Babalara Tavsiyeler
Çocuklar için okul dönemi belirsizliklerle doludur. Belirsizlik de kaygı yaratır. Kaygının bir düzeye kadar olması normaldir. Dolayısıyla bunu olağan karşılayıp, çocuklarımızın kaygılarına hak verip, onları dinlemeliyiz. Okula gitmek istemeyen çocukta öncelikle evden veya aileden ayrılma kaygısı olabileceği düşünülmelidir. Çocuklarda okul korkusu aslında okula başlamaktan ziyade anneden ayrılamama korkusudur. Çocukta Ayrılık Kaygısı isimli yazımda bu konuyu ayrıntılı olarak ele aldım. Bu konuyla ilgili daha fazlasını okuyabilirsiniz.
Çocuğum Okula Gitmek İstemiyorsa Neler Yapmalıyım?
Çocuğun okula gitmesi konusunda tutarlı davranmak gerekir. Çocuklarda okul korkusu ile baş etmede yapılacak ilk iş çocuğun okula ara vermemesidir. Çocuğun okuldan uzak kalmamasına özen gösterilmelidir. Evde kalış uzadıkça, okula dönüş o ölçüde güç olur. İşler daha da büyür. Hastayım diye okula gitmediği gün evde yatağında yatıp hasta gibi davranılmalı, gezmesine, oyun oynamasına izin verilmemeli, sen hastasın yatman gerekiyor denilmelidir. Çocuk bunu okuldan kaçış olarak görüp alışkanlık haline getirmemelidir.
Tüm bunlardan önce çocuğa okul açılmadan önce, okul ve öğretmen tanıtılmalı, sınıfını görmeli, okul sevdirilmeli, fakat okul ve öğretmen ile ilgili abartılı şeyler anlatılmamalıdır. “Böyle yaparsan öğretmenin seni sevmez”, “seni okula almazlar”, “senin yaramazlıklarını öğretmene söyleyeceğim” gibi cümleler söylenmemeli, bu tür söylemlerin çocuğun okulla ilgili olumsuz düşünceler oluşturacağı asla unutulmamalıdır. Aile büyükleri bunu yapar daha çok, onlara da kırıcı olmadan anlatılabilinir bu konu. Hayatınızda odak noktası olmasın yani okul meselesi. Kısa ve net cevaplar verilmelidir. Konu uzatılınca hem çocuk hem de siz rahatsız olursunuz.
Okulla ilgili alışverişe çocukla birlikte gidilmelidir. Aldığınız malzemelerin ne için kullanılacağı ve bunların ona ait olduğunu, üzerine ismini yazacağınızı anlatmalısınız.
İlk günlerde çocuğun, sevdiği bir oyuncağını okula götürebilir. Çünkü götüreceği oyuncak evinin sembolüdür ve kendisini rahat hissetmesini sağlar. Bu konuda öğretmene bilgi verilmelidir. Okulun ilk günü bir süre okulda kalınması, çocuğun kendini güvende hissetmesini sağlayabilir. Çocuğa bu anlatılmalıdır. Sizi aramıyor, ağlamıyorsa da ısrarla yanında olmak için mücadele vermeyiniz. Böyle günlerde anneler diğer annelerden çok etkileniyorlar. Çocuğun, ilk günlerde okulun bahçesine, sonra okul içine, daha sonra sınıfa girmesi; önce bir saat, sonra yarım gün, sonra tam gün okula gitmesi sağlanmalı, çocuk adım adım sınıfla buluşturulmalıdır. Bu olay çocuğumuzda okul korkusunun yok olmasına yardımcı olur. Aynı şekilde anne veya bekleyen kişi, önce sınıfta, sonra koridorda ve daha sonra bahçede beklerse çocuk adım adım anneden uzaklaşır.
Okul yönetimi ve öğretmeniyle yapıcı bir diyalog içinde olunmalı, çocuğun okulda kaygılanmasına neden olan faktörlerin (akran baskısı, alay, derslerde ve sosyal becerilerde başarısızlık, aile tutumları vb) tespit edilmesi ve düzeltilmesinde öğretmenden ve rehberlik servisinden yardım istenmesi gerekmektedir.
Çocuklar anneye daha fazla naz yaptığı ve annelerde buna dayanamadıkları için ilk günlerde çocuğu okula baba ya da çocuğun güvendiği başka bir yakınınız getirip, bekleyebilir. Bunun faydasını mutlaka göreceksiniz. Benimde okulda ilk günlerde uyguladığım taktiklerdendir.
Çocuğun tüm yaşamı okul olmamalıdır. Tüm gün okulla ilgili konuşmayınız. Okul devamlı konuştuğunuz konu olmasın, gerekli gereksiz okulla ilgili soru sorduğunda konuyu fazla uzatmayınız. Cevap verip konuyu kapatınız. Çocuğunuz kafasında sürekli bunu düşündüğü için zaten, siz başkasıyla bu konu hakkında konuştuğunuzda bile sizi dinler. Arkadaşlarıyla birlikte olması için fırsatlar yaratmalısınız.
Özellikle sosyal ortamlara alıştırmak, özgüven kazandırmak ve bağımlılığını azaltmak için ufak ayrılıklar yaşatacak durumlar yaratılmalıdır. Çocuklarda duygusal ve sosyal gelişim oldukça önemli bir konu Bu konuyla ilgili yazdığım bir başka yazımı Çocuklarda Sosyal ve Duygusal Gelişim başlığı altında bulabilirsiniz.
Çocuğun endişeleri, kaygıları ve duyguları üzerinde konuşmak, çocuğunuzun okula gidiş amacını açıklamak, kendinizden ve okul hayatınızdan bahsetmek, ona günün nasıl geçeceğini anlatıp,okul bitiminde saat kaçta alacağınız konusunda bilgi vermek oldukça önemlidir.
Önemli bir konuda söz verdiğiniz saatte onu okuldan almak çok önemlidir. Geç kalındığında, okulda son kalan çocuğun kaygıları artmaktadır.
Çocuğunuz sizden ayrıyken okulda güvende olacağını ve bizlerin onun her an yanında olmamızın mümkün olmadığını, akşam belirli bir saatte evde buluşacağınızı veya onu almaya geleceğinizi anlatmanız gerekmektedir. Bu konuşmayı çocuğumuz ağlarken ya da sinirliyken yapmayınız. Çünkü çocuklar o durumda sizi dinlemezler.
Çocuğunuzun aslında öğretmenini de merak eder. Ailesinden sonra yanlarında güven duyacağı bir yetişkin aradığı için, öğretmen en önemli kişidir. Bu nedenle sizin öğretmeni anlatımınız çok değerli olacaktır. O yüzden çocuğun yanında öğretmeni hakkında olumsuz konuşmayınız. Tabi olumsuz düşüncelerinizde olabilir ama bunları çocuğunuzun duyması gerekli değildir.
Çocuklarda Okul Korkusu İçin Önerebileceğim Kitaplar
Çocuğunuza okulda ilk gün ile ilgili eğlenceli kitaplar okumakta işe yarayabilir. Bunun için size birkaç kitap önerisi verebilirim. Mızmız Mırnav serisinin birinci kitabı Okulda İlk Gün okula yeni başlayacak çocukları korkup kaçmamaları için yüreklendirirken, okulun cazip yönlerini ön plana çıkararak keyifli bir atmosfer çiziyorlar bu kitapta.
Bir tane daha okulla ilgili çocuğunuzun ilgisini çekecek eğlenceli bir kitap, Kızamık Olan Fil. Yavru fil okula gitmemiş, gitmemiş ama bütün gün yatakta kalmanın hiç de o kadar istenecek bir şey olmadığını anlamış galiba… Konusu ve resimleri oldukça eğlenceli. Bu tip etkinlikler yapmak çocuğu okula hazırlamak hissine hazırlar ve alıştırır.
Okul Nasıldı Yerine Sorabileceğiniz Alternatif Sorular Bunlar Olabilir
1) Bugün seni en çok ne güldürdü?
2) Yemekte kiminle oturdun?
3) Uyulması en zor kural neydi?
4) Eğer bugün değiştirebileceğin bir şey olsaydı, neyi değiştirirdin? gibi…
Çünkü çocuk okulda o kadar çok şey yapar ki, siz ona ‘okul nasıldı’ derseniz hangisini anlatsın. O yüzden özelleştirin sorularınızı. Anne ve babalar hep aynı şeyi söyler ‘Eve gelince okulla ilgili hiç bir şey anlatmıyor’. Siz belki de sorularınızın şeklini değiştirmelisiniz.
1 yorum
[…] Çocuklarda Okul Korkusu […]